Wędzidełko jest tworem włóknistym, który łączy ze sobą dwa elementy oraz ogranicza ich ruchomość. U człowieka wyróżnia się kilka wędzidełek – między innymi wędzidełko wargi górnej, wargi dolnej, języka.
Podcięcie wędzidełka języka
Wędzidełko języka jest fałdem tkankowym łączącym dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej. Wędzidełka różnią się pod względem długości, grubości oraz sprężystości. Osoby, które mają za krótkie wędzidełko, kwalifikują się do zabiegu podcięcia wędzidełka języka nazywanego frenotomią. Frenotomię wykonuje się u osób, u których wędzidełko jest na tyle krótkie, że ogranicza zakres ruchów języka. Zjawisko to często występuje u niemowląt. Objawia się trudnościami w ssaniu piersi, co z kolei skutkuje odrzuceniem piersi przez dziecko i szybszym przejściem niemowlaka na sztuczne mleko. Zdarza się także, że jest wykrywana u starszych dzieci przez logopedę. Dzieci, które mają za krótkie wędzidełko języka zwykle seplenią. Krótkie wędzidełko objawia się także ślinotokiem oraz trudnościami z przełykaniem.
Podcięcie wędzidełka wargi górnej
Wędzidełko wargi górnej jest pionowym fałdem błony śluzowej łączącym wewnętrzną stronę wargi górnej z wyrostkiem zębodołowym szczęki. Wędzidełka wargi górnej różnią się kształtem, grubością oraz miejscem przyczepu. Ze względu na typ przyczepu wyróżnia się wędzidełka śluzówkowe, dziąsłowe, brodawkowe oraz penetrujące. Dwa pierwsze uznaje się za prawidłowe, a dwa ostatnie zwykle wymagają przeprowadzenia zabiegu podcięcia wędzidełka wargi górnej. Wskazaniem do zabiegu jest także przerost wędzidełka lub jego niedostateczne wykształcenie. Wady rozwojowe wędzidełek oraz ich niewłaściwy przyczep są przyczynami problemów ortodontycznych i protetycznych. Niskie i przerośnięte wędzidełko jest powodem diastemy – przerwy pomiędzy siekaczami lub tzw. gummy smile, czyli dziąsłowego uśmiechu. Problemy te są postrzegane przez pacjentów jako poważne defekty estetyczne.
Przebieg zabiegu
Wycięcie lub podcięcie wędzidełka można wykonać tradycyjnie za pomocą skalpela lub z użyciem techniki laserowej. Metoda tradycyjna może wymagać założenia szwów.
W przypadku niemowląt zabieg wykonuje się wyjałowionymi nożyczkami lub jałowym nożykiem chirurgicznym. Krwawienie tamuje się jałową gazą opatrunkową. Jest ono zwykle niewielkie i ustępuje w ciągu kilku minut. Często frenotomię u noworodków wykonuje się bez znieczulenia, a starszym dzieciom podaje się 2 proc. Lidokainę.